Doğrudan Oyununun Ustalarından Dinleyeceksin! / Tony Robbins 2023 - 02

Aslında birçoğumuz zaten yatırımcıyız. Belki büyükannen sırf doğduğun için sana altın taktığında, belki işverenin seni şirketin bireysel emekliliğine otomatik olarak kaydettiğinde ya da belki de bir arkadaşın falan hisseyi unutup onun yerine Amazon hissesi almanı söylediğinde ilk kez bir yatırımcı oldun.

Ama bu yeterli mi? Eğer şu anda beni dinliyorsan, tahminimce cevabı biliyorsundur: asla! Bunun ebeveynlerinin ya da büyükanne ve büyükbabalarının yatırım dünyası olmadığını söylememe gerek yok. Eskiden plan çok basitti: üniversiteye git, bir işe gir, kıçını yırtarak çalış ve sonra belki daha büyük bir şirkette daha iyi bir iş bul. Bundan sonra, anahtar değer katmanın bir yolunu bulmak, merdiveni tırmanmak, şirket hisselerine yatırım yapmak ve bir emekli maaşı ile emekli olmaktı. Emekli maaşlarını hatırlıyor musun? Ömür boyu bitmeyen bir garanti vaadini? Onlar birer kalıntıya dönüştü.

İkimiz de o dünyanın sona erdiğini biliyoruz. Artık daha az parayla daha uzun yaşıyoruz. Yeni teknolojiler devreye girmeye devam ederek, paramızı büyütmemize yardımcı olmak yerine bizi paramızdan ayırmak üzere tasarlanmış gibi görünen bir sistemi körüklüyor. Ben bunları anlatırken, tasarruflarımızın getiri oranları sıfıra yakın seyrediyor, piyasalar ise okyanustaki dalgalar gibi yükselip alçalıyor. Bu arada, sınırsız seçenekler ve akıllara durgunluk veren karmaşıklıkta bir finansal sistemle karşı karşıyayız. Bugün 10.000'den fazla yatırım fonu, 1.400 farklı borsa fonu ve yüzlerce küresel borsa arasından seçim yapmak mümkün. Görünüşe göre her geçen gün alfabe çorbası gibi kısaltmalar içeren daha karmaşık yatırım "enstrümanları" ile karşı karşıya kalıyoruz: CDO'lar, GYO'lar, MBS'ler, MLP'ler, CDS'ler, CETF'ler ...

O Ne Lan?

Peki ya HFT? Yüksek frekanslı ticaretin kısaltması olan bu terim, her gün piyasada dolaşan on milyonlarca işlemin %50 ila %70'inin artık yüksek hızlı makineler tarafından oluşturulduğu anlamına geliyor. Bu senin için ne anlama geliyor? E*Trade emrini tamamlamak için farene tıklaman yalnızca yarım saniye veya yaklaşık 500 milisaniye sürer. Bu kısa süre içinde, süper bilgisayarlara sahip büyük adamlar aynı hisse senedinden yüzlerce kez binlerce hisse alıp satmış olacak ve her işlemde mikro kârlar elde edecekler. Bir Wall Street İsyanı adlı kitabın çok satan yazarı Michael Lewis 60 Minutes'e verdiği demeçte, "Küresel kapitalizmin en ikonik piyasası olan Birleşik Devletler borsası, diğer borsalar, büyük Wall Street bankaları ve yüksek frekanslı işlemcilerin bir kombinasyonu tarafından hileli hale getirilmiştir. Microsoft hisselerini satın alma isteğinizi tespit edip önünüzden satın alabiliyor ve daha yüksek bir fiyattan size geri satabiliyorlar!" Bu adamlar ne kadar hızlı? Bir HFT firması Chicago ve New York arasındaki fiber-optik kabloları düzeltmek için çeyrek milyar dolar harcadı, manzarayı yeniden inşa etti ve iletim süresini 1,4 milisaniye kısaltmak için dünyayı tam anlamıyla yerelleştirdi! Ancak bu bile yeterince hızlı değil. Bazı işlemler halihazırda mikrosaniyeler içinde gerçekleşiyor - bu saniyenin milyonda biri demek. Yakında HFT teknolojisi bu işlemlerin saniyenin milyarda biri olan nanosaniyeler içinde gerçekleşmesine olanak tanıyacak. Bu arada, okyanus tabanına kablo döşüyorlar ve hatta New York ve Londra'daki borsaları birbirine bağlamak için mikrodalga röle istasyonları olarak görev yapan güneş enerjisiyle çalışan dronlardan bile bahsediliyor.

Tüm bunlar seni şaşkına çeviriyorsa, ben de seninle birlikteyim.  Işık hızında ticaret yapan uçan robotlarla rekabet etme şansın nedir? Bu yüksek teknolojili, yüksek riskli seçenekler labirentinde bir yol bulmak için nereye döneceksin?

Oscar Wilde’ın dediği gibi: “Bir uzman, evinden uzakta tavsiye veren sıradan bir adamdır.”

Sorun şu ki, konu para (ve yatırım) olduğunda herkesin bir fikri var. Herkesin bir tavsiyesi var. Herkesin bir cevabı var. Ama sana bir ipucu vereyim: sana gerçekten yardımcı olacak bir cevapları nadiren vardır. Parayla ilgili inançların din ve siyasete ne kadar benzediğini fark ettin mi? Konuşmalar yoğun ve duygusal olabilir. Özellikle de gerçek bir bilgi birikimi ya da ustalığı olmayan insanların kendi teorilerini öne sürdükleri ve kanıtlanmış bir geçmişleri olmamasına rağmen başkalarının stratejilerini şiddetle eleştirdikleri çevrimiçi ortamlarda. Bu, Prozac kullanan bir psikoloğun sana nasıl tatmin edici bir yaşam sürebileceğini söylemesi gibi bir şey. Ya da obez bir insanın sana nasıl zayıflayacağını ve formda kalacağını söylemesi gibi. Ben uzmanları konuşanlar ve yürüyenler olarak ikiye ayırma eğilimindeyim. Seni bilmem ama ben bize ne yapmamız gerektiğini söyleyen ama kendi hayatlarında sonuç alamayan bu "uzmanları" dinlemekten bıktım usandım.

Eğer çılgın vaatlerde bulunan başka bir yatırım gurusundan bir şeyler duyacağını düşünüyorsan, yanlış yere geldin. Bunu sana en yeni hisse senedini alman için bağıran ya da paranı biriktirip efsanevi bir yatırım fonuna yatırman için yalvaran finansal şovmenlere bırakacağım. Hani şu paranı sürekli olarak yıllık %12 büyüme ile bileşik hale getireceğini vaat ettikleri fon. Çoğu zaman gerçekte hiçbir dayanağı olmayan tavsiyelerde bulunurlar ve çoğu zaman öne sürdükleri ürünlere yatırım bile yapmazlar. Bazıları içtenlikle yardım ettiklerini düşünüyor olabilir, ancak insanlar samimi olabilir ve içtenlikle yanılabilirler.

Seni yanlış bir dünya görüşüyle şişirecek "pozitif düşünürlerden" biri olmadığımı bilmeni isterim. Ben zekaya inanırım. Her şeyi gerçekte olduğu gibi görmelisin ama olduğundan daha kötü görmemelisin - bu hayat görüşü sana sadece hiçbir şey yapmamak için bahane verir. Beni televizyondaki "büyük dişli gülümseyen adam" olarak tanıyor olabilirsin, ancak ben sana bir sürü olumlama yapmanı söylemek için burada değilim - derinlere inmene, gerçek sorunları çözmene ve hayatını bir sonraki seviyeye taşımana yardımcı olmaya odaklanan adamım.

38 yıldır, insanların yaşam kalitesini anında değiştirebilecek stratejiler ve araçlar bulmaya kafayı takmış durumdayım. Başkalarının başarısız olduğu yerlerde ölçülebilir sonuçlar üreterek bunların etkinliğini kanıtladım. Şimdiye kadar kitaplarım, videolarım ve sesli programlarım aracılığıyla 100 farklı ülkeden 50 milyondan fazla kişiye, canlı etkinliklerle de 4 milyon kişiye ulaştım. Başından beri bildiğim şey, başarının ipuçları bıraktığıdır. En üst düzeyde başarılı olan insanlar şanslı değiller; onlar bir şeyi herkesten farklı yapıyorlar. Ben bu insanlarla ilgileniyorum: öğrenmek, büyümek ve başarmak için durmak bilmeyen bir açlığa sahip olanlar. Beni yanlış anlama. Kandırılmış değilim. Dünyada fit ve sağlıklı olan ve bunu sürdüren çok az insan olduğunun farkındayım. Çoğu insan yakın ilişkilerinde onlarca yıl süren sürekli bir sevgi ve tutku yaşamıyor ya da sürekli bir minnettarlık ve neşe deneyimlemiyor. İş fırsatlarını en üst düzeye çıkaran çok az insan vardır. Ve çok az şeyle ya da hiçbir şeyle başlayıp finansal olarak özgür olan daha da az kişi vardır.

Ama çok azı da var! Çok azı harika ilişkilere, büyük neşeye, büyük zenginliğe ve sonsuz minnettarlığa sahip. Konuşan pek çok kişiye karşı bunu yapan az sayıda kişiyi inceledim. Eğer engel aramak istiyorsan, yanlış olan her zaman mevcuttur. Ama doğru olan da öyle! Ben mükemmel insan avcısıyım. Normları yıkan ve hepimize gerçekten neyin mümkün olduğunu gösteren bireyleri arıyorum. Bu birkaç olağanüstü bireyin diğer herkesten farklı olarak ne yaptığını öğrenir ve sonra onları taklit ederim. Neyin işe yaradığını buluyorum ve sonra bunu netleştiriyorum, basitleştiriyorum ve insanların ilerlemesine yardımcı olacak şekilde sistematik hale getiriyorum.

Küresel finans sisteminin neredeyse eridiği 2008'in karanlık günlerinden bu yana, sıradan insanların paralarının kontrolünü ele geçirmelerine ve genellikle kendilerine karşı hileli olan bir sisteme karşı mücadele etmelerine yardımcı olmanın bir yolunu bulmaya kafayı takmış durumdayım. Sistem yıllardır düzeltilemedi ve Capitol Hill'de yapılan sözde reformlarla da pek düzelmedi. Bazı alanlarda daha da kötüye gitti. Cevapları bulmak için para dünyasının en parlak ve etkili 50 oyuncusuyla görüştüm. Bu anlattıklarımda, konuşan kafalar görmeyeceksin ve benim görüşlerimi de almayacaksın. Doğrudan oyunun ustalarından dinleyeceksin: kendi kendini yetiştirmiş milyarderler, Nobel ödüllüler ve finans devleri…