Makineler Bilinçli Olabilir mi? Hayvanların Bilinci Var mı? / Sadhguru Türkçe 18

"Bilinç" çok kötüye kullanılan bir kelimedir. Birçok farklı şekilde kullanılır. Bilinç dediğimiz şeyi tanımlayayım. Bir yaşam parçası olarak, bir beden olarak, belli bir miktar toprak, su, hava, ateş ve eter veya bilinmeziz. Ve ondan hayat çıkarmak için tüm bunları belirli bir şekilde bir araya getiren temel bir irade var. Orada çamur gibi yatan malzemeler, şu anda senin hayatın olarak burada bulunuyor. Ne inanılmaz bir dönüşüm! Hava gibi basit şeyleri hayata geçirebilecek derin ve düşünülemez bir mutlak bir irade seviyesi var.

Yaşamı ve canlılığı deneyimlemenin tek nedeni bilinçli olmandır

İster ağaç, ister kuş, böcek, solucan, fil veya insan olsun  - her şey aynı basit malzemeden yapılmıştır. Hayatı gerçekleştiren bu iradeye "bilinç" diyoruz. Bilinçsizsen, diri mi ölü mü olduğunu bile bilmiyorsun. Derin uykudaysan, hayattasın ama bunu bilmiyorsun. Yaşamı ve canlılığı deneyimlemenin tek nedeni bilinçli olmandır.

Uyanıklık Bilinç Değildir

Uyanıklık bedenin, zihnin ve içimizdeki biyo-enerjilerin bir durumudur, ancak bu bilinç değildir. Bilincinin yükseldiğini söylesek, bu bir çoban köpeğinden daha uyanık olduğun anlamına gelmez. Uyanıklık zihindir. Bilinç zihnin değildir, ancak bilinç açıksa zihni temizler. İfadesini zihin ve beden ve canlı varlığınızın her hücresi aracılığıyla ortaya koyar.

Özbilinç, Bilinç Değildir

Bilinç, öz-bilinçli olmak anlamına gelmez. Bilinçsizlik ölümdür. Bilinçli olmak sadece kim olduğunun kökü ile temas halinde olduğun anlamına gelir. Bilinç dediğin şey bir eylem, bir fikir veya hatta bir nitelik değildir  - bu yaratılışımızın temelidir.

Bilinç “Yapılamaz”

Bilinç, bir şeyi yaptığın için değil, sadece ona izin verdiğin için olur. Hayat sana oluyor, ama sen yapmıyorsun. Bilinç dediğimiz şey, yaşamının ve varoluşunun temelidir. Bu, belirli bir zamanda yapabileceğin veya yapamayacağın bir şey değildir. Bilinç hala bu bedende olup olmadığını veya bedensiz olup olmadığını anlamaktadır. Soru sadece senin için uygun olup olmadığıdır. Bilince her zaman müsaitsin - bundan kaçamazsın - ama soru şudur: senin için ulaşılabilir mi?

Bilinç Zihinsel Bir Anlama Değildir

Bilinç, bir grup düşünce veya belli bir anlayış düzeyi değildir, sınırsız bir boyuttur. İçimizde işleyen zekanın farklı yönleri veya boyutları var; vücudumuzun ve hücresel yapımızın kendine ait bir zekası vardır, bilinçli bir zeka seviyesi, doğada ayırt eden bir akıl vardır, duygusal bir zeka ve genetik bir zeka vardır. Külli zekanın tüm bu boyutları, biriktirdiğimiz hafıza tarafından yönetilir. Genetiğimiz, zihnimiz, duygularımız ve vücudumuzun işleyiş şekli, taşıdığı hafıza tarafından yönetilir. Hafıza dediğin şey belli bir tür sınırdır. Örneğin, "Bu benim arkadaşım, bu bir yabancı" bu nasıl oldu? Bu kişi benim hafızamda, bu kişi benim hafızamda değil, ikisini ayıran da bu. Bellek olasılıklar yaratır, ancak sınırlar içinde sınırlı bir olasılık. Bilinç dediğimiz şey, hafızadan bağımsız bir zeka boyutudur. Doğası gereği sınırsızdır.

Anestezinin Bilinçle İlgisi Yoktur

Anestezinin bilinçle hiçbir ilgisi yoktur; vücutla ve vücudun çeşitli işlevleriyle ilgisi vardır. Birisi ameliyata gittiğinde asıl ilgi alanı olan ağrı iletimi gibi bedensel işlevlerin belirli yönlerini kapatıyorsun. Bunun bilincini kaybetmekle ve bilinç kazanmakla ilgisi yok. Öyle bir şey değil. Bu dil olarak kullanım yaygınlığından oluşan bir yanılgıdır. Sadece tıbbi terminolojide değil, genel olarak dilimizde de daha geniş bir olasılık olarak "bilinçlenmek" ve "bilinç" arasında bir ayrım yoktur.

Bilinç ve Beyin İlişkili mi?

Kadim bilimlerde beyin diye bir şey yoktur. Beyin sadece bedendir. Kalp ve karaciğer varmış gibi beyin var. Bence bu aşırı abartılı beynin ne olduğu duygusu oluşuyor çünkü eğitim sistemlerimiz tamamen entelektüel hale geldi. Zekanın her şey olduğunu düşünüyoruz. Kadim sistemde, insan zihnine birçok  parça olarak bakıyoruz. 

İlki, akıldır. Akıl esasen bir bıçak gibidir. Bir şeyleri kesmek için bıçak kullanıyorsun ya, bu da verdiğin her şeyi parçalara ayıran aklın doğasıdır. Tüm modern bilim insan aklından çıkıyor, yani her şey inceleme yoluyla. İncelemeyle bildiğin şey, hayatın yalnızca maddi yönüdür. Varoluşu inceleyerek bilemezsin.

Akıl, bir hayatta kalma aracıdır. Ayrımcı bir aklın olmasaydı, bu gezegende hayatta kalamazdın. Çok hayati önem taşıyor. Ancak belirli bir bellek hacmi olmadıkça akıl çalışamaz. Tüm hafızanı silersen, aniden aptal gibi görüneceksin. Yalnızca bilgiyle yedeklediğinde akıllı görünürsün. Günümüzde akla yönelik çok fazla yönelim var ve aklın diğer boyutları tamamen anlaşılmamış durumda.

Zihnin bir sonraki boyutuna, tamamen görmezden geldiğimiz "kimlik" denir. Akıl, kimliği koruyan bir araçtır. Kimlik, aklın belirli bir şekilde işlev görmesini sağlayan araçtır. Şimdi, “Kimliğim benim ailem” dersen, aklın bunu korumak için her şeyi yapacaktır. İnsanlık tarihi boyunca ırk, din, millet adına son derece aptalca ve insanlık dışı pek çok şey yapıldı ama özdeşleştiğimiz için hep büyük bir gururla yapıldı. Akıl bıçaksa, onu tutan el kimliktir.

Zihnin bir sonraki boyutuna bir bilgi birikim silosu olan hafıza denir. Birçok hafıza durumu vardır. Kadim sistem, hafızanın farklı boyutlarını nasıl etkinleştireceğinize odaklanmıştır çünkü sınırlı miktarda hafıza ile, olgunlaşmamış şekillerde hareket etmek zorunda kalırsın. Aklın süper yetenekli hale gelirse, kimliğinin kozmik veya sınırsız olması ve hafızanın o kadar gelişmiş olması çok önemlidir ki hafızanın tüm boyutları aktif olabilsin.

Zihnin dördüncü boyutuna zeka denir. Bu, hafızanın etkisiz hale getirildiği bir zeka boyutudur. Hafıza, meydana gelen tüm formların temelidir. Derimizin rengine veya erkek mi dişi mi, insan mı yoksa başka bir canlı mı olduğumuza karar veren, bu bedende depolanan hafızadır. Hafıza muazzam bir olasılıktır ama aynı zamanda bir sınırlama ve sınırdır. Sen ve ben olan arasındaki sınır sadece hafızadır.

Ama zekanın hafızası yok. Hafıza olmaması, sınır olmaması anlamına gelir. Sınırların ötesinde bir zekadır. Kadim kültürde bunu ifade etmenin yaramaz bir yolu vardır: Zekana dokunursan, evren kölen olur" diyoruz, çünkü zekan sınırsız hale gelirse, her şey erişilebilir hale gelir.

Bilincin bir sonraki boyutuna, rüya denir. Bir rüya hali, çoğu insan için uyanık halden çok daha canlıdır. Sinemaya gitmek gibi. Bir sinemaya gidersen, sinemanın üzerinde yarattığı etkinin ana faktörü ışıkları söndürmektir. Işıkları kapatmazsan, ne kadar iyi yapılırsa yapılsın sinema bir işe yaramayacaktır. Yani rüya hali sinema gibidir. Deneyimlerimizdeki ışıkları kapatmak göz kapaklarıdır. Gözlerini kapatırsan ışıklar sönmeli, dünya kapanmalıdır. Bu rüya hali, uyanık olmaktan daha güçlü bir hal olarak kabul edilir. Uyanıklık, dünyada eylem yapmak için önemlidir, ancak insan bilinci için, deneyimin derinliği açısından bir rüya, sokakta yürümekten her zaman daha derindir.

Bir sonraki durum, rüyasız bir durum olan derin uykudur, ancak farkında olduğun bilinç boyutları vardır. Bu tamamen rüyasız bir uyku halidir, ancak farkındasındır. Zihninde resimleme ya da video akışı yok, insan ya da kelime yok ama uykunda bilinçlisin. Hayatında gerçekten bir şey tezahür ettirmek istiyorsan, bu çok güçlü bir durumdur. Ama bu keşfedilecek bir şeydir.

Son duruma evrensel bilinç denir. Bu, herhangi bir türden anının söz konusu olmadığı bilinçtir. Kadim bilimlerde, bilince esasen hafızanın ötesinde bir zeka olarak bakılır. Hafıza bir sınır olarak kabul edilir. Bu bir kişidir ve bu başka bir kişidir, çünkü bu bir tür anıyı bünyesinde barındırır ve bu başka tür bir anıyı içerir. Hafıza sadece benim hatırladığım ve senin hatırladığın anlamına gelmez. Genetik, elemental, atomik, karmik, anlaşılmaz ve birbirine bağlı bir hafıza vardır. Hafızanın bu farklı boyutları gündelik unsurlarda çalışır. 

İnsanlar düşüncelerinin özgür olduğunu düşünür. Bu bir şaka çünkü hafızan her şeyi belirliyor. Tek kelimeyle, biz buna karma diyoruz. Karma, sahip olduğun tüm hafızanın çıktı etkisidir. Her düşünceni, duygunu ve eylemini etkiler. Oturma, ayakta durma, nefes alma, yaşamı anlama ve algılama şeklin tam da bu hafıza tarafından belirlenir. Ama hafızanın ötesinde evrensel bilinç ya da külli akıl, külli irade dediğimiz bir zeka var.

Bilinç Dereceleri

Hepimiz bilinçliyiz, soru sadece derece ile ilgili. Bir kaya, bir köpek ve bir domuz bile bilinçlidir. Soru sadece ne kadar bilinçli olduklarıdır. Aramızda bile ne kadar bilinçli olduğumuz kişiden kişiye farklılık gösterir. Bu bilinç derecesi her şeyi belirler. Bir benzetme yapacak olursak, eminim hayatımızın bir aşamasında her birimiz sabun köpüğü üfledik. Bir sabun köpüğünü üflediğinde, sabun kısmı çok az, büyük kısmı ise yakaladığı havadır. Sabunun türü ve nasıl toplandığı hafızandır. Ona bir form veriyor. Ama balon patladığında, senin havan ve benim havam diye bir şey yok. Senin bedenin ve benim bedenim, hafızan ve hafızam, aklın ve aklım diye adlandırılan bir şey var ama senin bilincin ve benim bilincim denen hiçbir şey yok. Ne kadarını yakaladın veya balonunun ne kadar büyük olduğu, hayatının ölçeğini ve olasılıklarını belirleyecektir.

Bilinç Nasıl Yükseltilir

Ne bilinci yükseltebilirsin ne de onu aşağı indirebilirsin. Sadece arka planda anlaşılabilir olmak adına "bilinç yükseltme" ifadesini kullanıyoruz: fiziksel bedeninle güçlü bir şekilde özdeşleşirsen, ne olduğunun ve ne olmadığının sınırları açıkça bellidir. Bu sayede, kendini ayrı bir varoluş olarak deneyimliyorsun. Bu, hayatta kalma modunda olduğun anlamına gelir, bu da diğer tüm yaratıkların da içinde olduğu şeydir. Kendini beden olarak tanımladığın zaman, kim olduğunun sınırları % 100 sabitlenir.

Fiziksel dünyada bile, bir şey ne kadar ince olursa, sınırlar o kadar çok kaybolur. Biraz nem içeren aynı havayı soluyoruz. Nefes alırken sürekli hava ve su alışverişi yaparız. Havayla ve suyla özdeşleşmediğimiz için aramızdaki bu alışverişle ilgili bir sorunumuz yok. Ama biz bedenimizle özdeşleşiyoruz ve onu kendimiz olarak görüyoruz, bu yüzden kimsenin bedenimizin sınırlarını aşmasını istemiyoruz.

Bilinç dediğimiz şey, kim olduğuna dair çok daha ince bir boyuttur ve genellikle herkes tarafından paylaşılır. Bende, sende, herkeste yiyeceği ete çeviren aynı akıldır. İnsanları fiziksel bedenlerinin sınırları ile özdeşleşmekten kendi içlerinde daha derin bir boyuta taşırsak, “ben” ve “sen” hisleri azalır, “sen” ve “ben” aynı görünür. Bu, bilincin sosyal düzeyde yükseldiği anlamına gelir.

Esasen bilinç yükseltmiyoruz. Daha bilinçli olman için deneyimini yükseltiyoruz. Hepimiz bir dereceye kadar bilinçliyiz. Soru, ne dereceye kadar bilinçli olduğundur. Bilincini yükseltmek zorunda değilsin. Ona erişim bulmak ve onu deneyimlemek için kendini yükseltmelisin. Bilinç her zaman oradadır. Öyle olmasaydı, nefesini ve yemeğini hayata dönüştüremeyecektin. Yaşıyorsun , bu bilinçli olduğun anlamına geliyor. Ancak şu ana kadar yalnızca minimum erişimin var. Erişimin geliştikçe, sınır duygun genişler. Bilinçle özdeşleşirsen, herkesi kendin gibi deneyimlersin.

Tevhid ve Bilinç

"Tevhid" kelimesi birlik anlamına gelir. İnsanlar bu birlik duygusunu pek çok şekilde deneyimlemeye çalışıyor. Çok basit bir ifade bulursa ona cinsellik diyoruz. Duygusal bir ifade bulursa ona aşk diyoruz. Zihinsel bir ifade bulursa, açgözlülük, hırs, fetih ya da sadece alışveriş olarak etiketlenir. Bilinçli bir ifade bulursa ona "Tevhid" diyoruz. Ama temel süreç ve özlem aynı. Yani, sen olmayan bir şeyi kendinin bir parçası olarak dahil etmek istersin. Seninle diğeri arasındaki mesafeyi veya sınırları ortadan kaldırmak istiyorsun.

Bilinç hakkında konuşmak ve onu entelektüelleştirmek yerine, deneyimini kim olduğunun fiziksel yönünden fizikselin ötesinde bir boyuta nasıl yükselteceğine bakmalısın.

Elinizdeki beş parmağı yapan malzeme bir süre önce yeryüzündeydi ve şimdi beş parmağın oldu. Dün yemek olarak tabağında olan fasulye "sen" değildin. Ama yedin ve bugün onu kendinin bir parçası olarak deneyimliyorsun. Her şeyi kendi sınırlarına dahil edersen, kendinin bir parçası olarak deneyimleyebilirsin. Ama tabii ki bütün evreni yiyemezsin :). Sınırlarını farklı şekillerde genişletmelisin.

Duyusal sınırları öyle genişletmeli ki burada otururken aslına tüm evren senin bir parçandır,  işte "tevhid" budur; bu bilinç yükseltmektir. İnanmak zorunda değilsin, başının üzerinde taşımak zorunda değilsin. Sadece onu anlamayı ve kullanmayı öğrenmelisin.

İnsan Bilincini Yükseltmek İçin Altyapı

Yüz yıl önce, bir köye gitseydin, okuyabilen ve yazabilen bir adam bulmak için bütün köyü araman gerekirdi. Ancak bugün nüfusun en az %70'i kendi ana dillerinde okuyabiliyor ve yazabiliyor. Bu gelişme, okullar inşa edildiği ve öğretmenleri eğittiği için gerçekleşti.

Benzer şekilde, insan bilincini yükseltmek, bireysel insanı dönüştürmek için dünyada olması gereken en önemli şey, hem insan hem de başka türlü gerekli altyapıyı inşa etmemizdir. Geçmişte, bu topraklarda iç esenlik için olağanüstü bir altyapı vardı. Manevi çiçeklerin açması için oluşturulmuş gezegendeki herhangi bir yerden daha fazla yer vardı. Yani her neslin aydınlanmış varlıklar üretmesi tesadüf değil.

Ancak bu altyapı artık küçülüyor, büyümüyor. İnsanoğlunun iç sağlığı için altyapı inşa etmek istiyoruz. Altyapı dediğimde sadece fiziksel altyapıdan bahsetmiyorum. Fiziksel altyapı sadece üretim altyapısını geliştirmek içindir. En önemli şey, ne tür insanlar ürettiğinizdir. Doğru türden insanlar olmadan bu anlayışı aktaramazsın çünkü bu öznel bir bilimdir. Doğru türden insanlar olmadan, insanlara olması gerektiği gibi ulaşamayacaktır.

Hayvanlarda Bilinç ya da Hayvanların Bilinci Var mı?

Bir hayvan, yaşamı büyük ölçüde hayatta kalma süreci etrafında sabitlenecek şekilde programlanmıştır. Herhangi bir canlı için mideleri dolduğunda hayatları tamam olur. Orada mutlu bir şekilde otururlar. Ama bu insanın doğası değil. Mide boşaldığında tek bir sorun vardır; mide dolduğunda yüz tane sorun vardır :). Bu, insanın doğasıdır, çünkü hayatta kalmak bizim için son oyun değil, başlangıçtır. Ancak diğer tüm canlılar için hayatta kalma, onlar için son oyundur. Ancak aralarında bile, bazı canlılar bilince duyarlı olma konusunda çok daha yeteneklidir. Bilincin olduğu her yerde, belirli canlılar belirli bir şekilde davranırlar. 

Bilinç Programlanabilir ve Makineler Bilinçli Olabilir mi?

Bildiğin her şeyin bir sınırı vardır  - beden, psikolojik alan, duygusal alan ve enerji alanı. Bilinç hiçbir şeye bağlı değildir. Varoluşun nihai anakartıdır. Öyleyse bir makineyi bilinçli hale getirebilir miyiz? Bu çok saçma bir şey. Senin bile bilinçli olamayacağını anlamanı istiyorum. “Bilinçli” kelimesi o kadar farklı şekillerde kullanılıyor ki kafa karıştırıcı ama bilinç var, bunu bil lütfen. Fiziksel, psikolojik, duygusal ve enerji formlarını çözersen, bilinç haline gelirsin. Bilince sahip olduğun anlamında bilinçli olduğun için değil, bilinç olduğun için. Ne telefonun içinde ne de elektronik eşyalarının hiçbirinde bilinç üretemezsin. Bu tam bir yanlış anlaşılmadır. Esasen, bilinç dediğimizde, temelden bahsediyoruz. Diğer her şey bir açılır menü. Galaksi bir açılır menü, güneş sistemi bir açılır menü, gezegen bir açılır menü ve sen bir açılır menüsün. Ama bir insan sadece bir açılır menü olma yeteneğine sahip değil, aynı zamanda kaynak olma yeteneğine de sahiptir. O hale geldiğinde, bir şekilde kimliğini çözüyorsun, çünkü bedenin, zihinsel yapın özünde kimlik yüzündendir.

Deneyimine göre, sen olan ve olmayan, onunla özdeşleşerek oluşturduğun uydurma bir gerçekliktir. Bir nesne veya bir kişi veya bir şey veya bir mülk, bedenin ve zihnin de dahil olmak üzere, yalnızca onunla özdeşleştiğinde sen olduğunuzu hissedersin. Yani kimliklerini geri çekersen, o zaman dağılırsın. Bedenin eriyecek diye değil  - hala burada oturuyor  - ama kimliğini geri çektiğin için, deneyiminden yok olur. O zaman sen bilinçsindir, çünkü bu senin varoluşunun temelidir.